Naxçıvanın ən böyük ağacları, daşdan süzülən su və 9 əsrlik tarix...
İsti yay günlərində insanlar sərinləmək , mənəvi rahatlıq tapmaq üçün təbiət qoynunda vaxt keçirməyə daha çox üstünlük verirlər. Belə gözəl məkanlar isə Naxçıvanda çoxdur. Səfalı, sərin havası olan kəndlərimiz, meşələr, yaylaqlar, xiyabanlar, bağlar yay aylarında insanların istirahətində mühüm rol oynayır
Naxçıvan şəhərində yerləşən istər genişliyinə, istərsə də gözəlliyinə görə seçilən Əcəmi seyrəngahı Mədəniyyət və İstirahət parkı da naxçıvanlılar üçün ən sevimli istirahət yeridir. Seyrəngahda ümummilli lider Heydər Əliyevin büstü ucalır. Naxçıvanlılar yaxşı bilirlər ki, Əcəmi seyrəngahı yalnız adi istirahət məkanı deyil, bura həm də Naxçıvanın tarixinə şahidlik edən əvəzsiz məkandır.
Yay aylarında işgüzar həyatdan yorulan, təmiz hava almaq istəyən uşaq, gənc, yaşlı - hər kəs yolunu buradan salır. Gün ərzində bu bağda insanların çoxluğuna baxmayaraq, daim ümumi sakitlik hökm sürür.
Göz oxşayan yaşıllığı , sərin havası ilə bura şəhərimizin ən gözəl istirahət və gəzinti məkanıdır.
Əcəmi seyrəngahı Naxçıvan şəhərinin gözəl təbiət incisi, maddi mədəniyyətimizin əsrarəngiz nümunəsi olmaqla yanaşı, şəhərimizin tarixi və müasir simasını təşkil edən təbii kompleksdir. Bura gələn hər kəs həm təbiətin gözəlliyini duyur, istirahət edir, həm də tariximizi vərəqləyir. Görkəmli memar Əcəmi Əbubəkr oğlu Naxçıvaninin XII əsrdə inşa etdiyi Mömünə xatın türbəsi, XVI əsr abidəsi olan Mir Yaqub piri, XVIII- XIX əsrlərə aid olan Xan sarayı və daşdan yonulan qoç heykəllər burada insana tarix danışır sanki. Açıq Səma Altında Muzeydə Naxçıvan Muxtar Respublikasının ərazisindən tapılmış müxtəlif dövrlərə aid qoç heykəllər, daş kitabələr, müxtəlif daş fiqurlardan və qəbirüstü sənduqələrdən ibarət 450 maddi-mədəniyyət nümunəsi mühafizə və nümayiş etdirilir.
Əcəmi Naxçıvaninin şah əsəri və Naxçıvan-Marağa memarlıq məktəbinin ən dəyərli abidələrindən biri olan Mömünə xatın türbəsi isə təkcə bu seyrəngahın deyil, ümumiyyətlə Muxtar Respublikamızın bəzəyidir və şəhərimizin əzəmətini əks etdirir. Bu memarlıq abidəsindən bir qədər aralıda Xan diki adlanan ərazidə Naxçıvan xanlarının evi olan Xan sarayı yerləşir. Bura daxil olanda saray həyatının ab-havasını duyursan. Bu gün həm də muzey kimi fəaliyyət göstərən bu sarayda Naxçıvan xanlarına aid olan, həmin dövrü əks etdirən eksponatlarla tanış olmaq mümkündür.
Son illər Naxçıvanda aparılan quruculuq işləri istirahət məkanlarından da yan keçməyib. Əcəmi seyrəngahı da sanki bir qədər cavanlaşıb, bağ park estetikasının ən yaxşı nümunələri ilə zənginləşib. Ərazi dekorativ daşlar, rahat oturacaqlar, yaşıllıqlar, gül çiçəklər, göylərə dirək kəsilən qocaman ağaclar və təmizliyi ilə valehedicidir. Bura şəhər əhalisinin mənəvi və estetik tələbatının ödənilməsi, istirahətinin təşkilində mühüm rol oynamaqla yanaşı həm də milli bayram və el şənliklərinin, ədəbi bədii və musiqi proqramlarının, konsertlərin, beynəlxalq festivalların keçirildiyi bir yerdir.
Ötən gün axşam saatlarında insanların istirahətinə şahidlik etmək üçün yolumuzu bu istirahət məkanından saldıq. Burada hərə özünəməxsus şəkildə dincəlirdi. Kimisi dost tanışla gəzib söhbət edir, kimisi üzərində günəşin şüaları əks olunan Xan Arazın seyrinə dalır, kimisi bədii ədəbiyyat oxuyur, kimisi də musiqi dinləyirdi. Həm söhbət olduğumuz şəhər sakinlərindən bəziləri evinə yaxın olduğundan hər gün səhər və axşam saatlarında yolunu bu istirahət məkanına salırlar. Təbiət qoynunda bir rahatlıq tapırlar. Burda nəvələrini gəzdirərək Naxçıvanın tarixindən danışan nənə-babalara, övladının sağlamlığını düşünən, onu hər gün təmiz hava almaq məqsədilə ağacların altında gəzdirən qayğıkeş valideynlərə, bir ağac kölgəsinə çəkilib gələcək planlarını quran gənc ailələrə tez-tez rast gəlmək olur.
Bu yaşıllıq guşəsi isti yay aylarında şəhərin havasının sərin və təmiz olmasına da təsir edir. Bunun səbəbi isə təbii ki, seyrəngahdakı qeyri-adi ağaclardır. Bəlkə də Naxçıvan şəhərinin ən böyük ağacları burda bitir. Onların bəzilərinin çətiri on metrlərlə sahəni əhatə edir. Seyrəngahın üzərindəki yaşıllığın aşağısında ayrı bir gözəllik var. Gəzə-gəzə bu gözəl yerə- Qızlar bulağına gəlirik. Hər fəsildə əsrarəngiz mənzərəsi olan bu bulaq yayda daha da valehedicidir. Bulağın qayaların arasından süzülüb gələn göz yaşı kimi dumduru sərin suyu var. Burada quşların və bulağın nəğməli səsi bir birinə qarışır. Bura daha çox sevgililərin görüş yeri kimi yadda qalıb. Amma indi burda yaradılan şərait sanki hər kəsi buranı görməyə çağırır. Naxçıvan şəhər sakinləridən bəzilərinin sözlərinə görə qayadan tumurcuqlanıb mirvari kimi süzülən su qızların hörüyünə bənzədiyinə görə, bəzilərinin fikrinə görə isə qızların tez-tez bu bulaqdan səhənglə su daşıdığı üçün buraya “Qızlar bulağı” adını veriblər.
Seyrəngahda yerləşən Bazar gölü istirahət məkanı da yay fəslində qaynarlığı ilə seçilir. Burada istirahət edənlərə iaşə xidməti göstərilir, gölün sahilində dincələn insanlara çay, dondurma və sərinləşdirici içkilər təklif olunur. Gölün sahilindəki səkidə kimi oturub dincəlir, kimi dost tanışla söhbət edir, şəhərimizə qonaq gələn insanlara bu yurdun gözəllikllərindən danışır, kimisi də göldə üzən qazlara, ördəklərə dən ataraq təbiətin bu gözəlliyindən zövq alır. Bir sözlə bura sözün əsl mənasında Açıq səma altında təbiət muzeyidir.
Odur ki ,ekoloji təmizliyi duymaq, təmiz hava almaq , ətrafı bürüyən yaşıllığa göz dolusu baxmaq istəyən hər kəs yolunu Əcəmi seyrəngahı Mədəniyyət və İstirahət parkından sala bilər.
Türkanə Əmoyeva
Naxçıvan radiosunun əməkdaşı