Sakit okeanda “Böyük tullantı ləkəsi” genişlənir
“Cleanup Ocean” təşkilatının uzunmüddətli müşahidələri göstərib ki, bölgədə plastik parçaların kütləsi 2015-ci ildə hər kvadrat kilometrə 2,9 kiloqramdan 2022-ci ildə 14,2 kiloqrama qədər artıb. Eyni dövrdə incə hissəciklərin sayı hər kvadrat kilometrə 1 milyondan 10 milyona çatıb. Mikroplastiklərin (0,5-5 millimetr ölçülü hissəciklər), eləcə də orta və böyük plastik fraqmentlərinin böyüməsi xüsusilə nəzərə çarpır; onların sayı müvafiq olaraq 7 və 2,25 dəfə artıb.
NUHÇIXAN xarici mediaya istinadla xəbər verir ki, Niderland ekoloqları Sakit okeanda “Böyük tullantı ləkəsi” ərazisində plastik parçaların sayının kəskin artdığını bildiriblər. Son yeddi ildə bu regionda plastikin həcmi təxminən beş dəfə artıb. “Environmental Research Letters” elmi jurnalında dərc edilən araşdırma göstərir ki, yeni tullantıların təxminən 74-96 faizi okean axınları vasitəsilə dünya okeanlarının digər hissələrindən axır.
Alimlərin fikrincə, hər il təxminən 300 milyon ton plastik Dünya okeanına daxil olur ki, onların da əksəriyyəti praktiki olaraq parçalanmır və onilliklər ərzində saxlanılır. Zaman keçdikcə bu tullantılar şimalda 35 və 42-ci enliklər arasında yerləşən “Böyük tullantı ləkəsi” kimi böyük ərazilərə toplanır.
Yeni tullantıların çoxu “ləkə”nin özündə əmələ gəlmir, başqa bölgələrdən gətirilir. Bu, problemin qlobal xarakterini nümayiş etdirir və çirklənmə ilə mübarizə üçün beynəlxalq səylərin zəruriliyini vurğulayır.
“Bu bölgədə plastik fraqmentlərin eksponensial şəkildə artması onilliklər ərzində tullantıların düzgün atılmamasının nəticəsidir. Plastikin yığılması dəniz ekosistemlərinə ciddi ziyan vurur, flora və faunaya təhlükə yaradır. Yalnız indi biz bu ekoloji fəlakətin miqyasını anlamağa başlayırıq”, -deyə “Cleanup Ocean” təşkilatının alimi Loran Lebreton bildirib.
Alimlər qeyd edirlər ki, plastiklərlə çirklənmə ilə mübarizə qlobal səviyyədə hərtərəfli həllər tələb edir, o cümlədən plastik istehsalının azaldılması, təkrar emalın təşviqi və okeanların təmizlənməsi üçün texnologiyaların inkişafı lazımdır.